112 Wskaźniki rynkowe: Dywidenda na akcję, Stopa dywidendy, Stopa wypłat dywidendy a Stopa zwrotu

Dywidenda na akcję nie jest żadnym wskaźnikiem tylko gotówką, którą dostaje każdy akcjonariusz po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego przez Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy. Obowiązek odbycia Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia mija 30 czerwca. Wysokość dywidendy na akcję jest podawana w zestawie podstawowych danych finansowych. W przypadku CCC jest to III kwartał następnego roku. Następnie przez następne trzy kwartały dane te są powtarzane. W ten sposób w I i II kwartale podawane są dane o wielkości dywidendy wypłaconej za rok zakończony kilkanaście miesięcy wcześniej. Np. w I i II kwartale 2012 r. podawane są dane o wysokości dywidendy na akcję dotyczącej 2010 r. i wypłaconej w II kwartale 2011 r. Wartość informacyjna i prognostyczna tych wiadomości jest niewielka.

Istnieją na świecie spółki, które płacą dywidendę zaliczkowo co kwartał, ale czynią to dosyć daleko od naszych granic.

Wobec tego należy pamiętać, że wartość dywidendy podanej w zestawie danych dotyczących III i IV kwartału zawsze dotyczy wyników finansowych osiągniętych za poprzedni rok obrotowy, a podanej w zestawie danych dotyczących I i II kwartału dotyczy roku obrotowego zakończonego dwa lata temu.

Stopa wypłat dywidendy (divident payout), której wzór podano poniżej dotyczy także poprzednich lat obrotowych.

DP   = DA / EPS    gdzie:    DP – stopa wypłat dywidendy    DA – dywidenda na akcję    EPS – zysk na akcję

 

Wzór nr 57 Stopa wypłat dywidendy

Stopa dywidendy (dividend yield) to nie to samo co stopa wypłat dywidendy.

DY   = DA / GS    gdzie:    DY – stopa dywidendy    DA – dywidenda na akcję    GS – cena zamknięcia

 

Wzór nr 58 Stopa dywidendy

Aby obliczyć ten wskaźnik prawidłowo, trzeba podstawić do wzoru ceny, które obowiązywały w roku obrotowym, którego dywidenda dotyczyła. Można także wziąć bieżące ceny akcji wychodząc od strony inwestora.

Inwestora interesuje stopa zwrotu. O różnych rodzajach stóp zwrotu pisałem w poprzednich postach, a to:

37 – bieżąca stopa zwrotu i stopa zwrotu liczona do poprzedniego okresu,

39 – średnia arytmetyczna stopa zwrotu,

od 39 – stopa zwrotu z portfela papierów wartościowych,

46 – bezpieczna stopa zwrotu,

60 – średnia geometryczna stopa zwrotu.

Tu należy tylko stwierdzić, że stopa zwrotu to korzyści z inwestycji przyrównane do nakładów. W tym sensie, np. stopa odsetkowa (procentowa) jest stopą zwrotu z udzielonego kredytu, a stopę zwrotu z akcji stanowi iloraz, który w liczniku ma sumę otrzymanych w okresie dywidend oraz różnicę pomiędzy ceną akcji na koniec i na początek okresu), a w mianowniku cenę zakupu akcji. Stopa zwrotu w dłuższym okresie powinna uwzględniać wartość pieniądza w czasie, poziom inflacji i wszelkie koszty poniesione przy uzyskaniu przychodu, w szczególności opłaty maklerskie i podatki.

Jeżeli tak, to oceniając zyskowność inwestycji w akcje, inwestor może brać pod uwagę przeszłe wartości dywidend jako wartości oczekiwane i wpływające na podejmowane decyzje.

Więcej na temat wyliczenia powyższego wskaźnika w następnym spocie.

Waldemar Mierniczek

111 Wskaźniki rynkowe: Cena do wartości księgowej, Kapitalizacja, Cena do zysku

PEQ   = GS / KA    gdzie:    PEQ – cena do wartości   księgowe    GS – cena zamknięcia    KA – wartość księgowa na akcję

 

Wzór nr 54 Cena do wartości księgowej

Wskaźnik cena do wartości księgowej pokazuje ile razy więcej warta jest akcja na rynku niż wyceniona zgonie z zasadami księgowymi. Dodatnia różnica zwana jest wartością firmy (wartością przedsiębiorstwa, wartością dodaną, goodwillem).Ujemna wartość zwana jest ujemną wartością firmy (badwillem).

Trzeba zadać sobie pytanie dlaczego wartość rynkowa akcji bardzo często tak mocno przewyższa wartość księgową?

Wartość wszystkich akcji wycenionych zgodnie z wartością rynkową nazywana jest kapitalizacją (wartością rynkową firmy).

KAP   = GS x AVOL    gdzie:    KAP – kapitalizacja (wartość   rynkowa) firmy    GS – cena zamknięcia    AVOL – ilość akcji

 

Wzór nr 55 Kapitalizacja

Wskaźnik cena do wartości księgowej można policzyć także jako iloraz kapitalizacji do kapitału własnego.

Kapitalizacja firmy wpływa bezpośrednio na wycenę wartości księgowej. Dzieje się to jednak z opóźnieniem w następujący sposób: na dzień bilansowy (najczęściej 31 grudnia) spółka A posiada 15% akcji w spółce B, a spółka B 15% akcji w spółce A. Obie spółki są notowane na giełdzie, a współczynniki cena do wartości giełdowej wynoszą 10,00 na 31 grudnia. Wobec tego bilanse obu spółek wycenione według wartości godziwej (którą w tej sytuacji są kursy giełdowe) będą wyglądały w następujący sposób:

Tabela nr 104 Bilans spółek A i B na koniec pierwszego roku po wejściu na giełdę

W wyniku zastosowania wyceny akcji w wartości godziwej (rynkowej) wzrosły wskaźniki wartości księgowych na akcję. Jeżeli akcje były wyceniane przez wynik bieżącego roku, a nie przez kapitał z przeszacowania, wartość wskaźnika zysku na akcję także wzrósł.

Jakie to może mieć przełożenie na kursy akcji?:

– jeżeli żaden, to wskaźnik cena do wartości księgowej powinien spaść proporcjonalnie,

– jeżeli pozytywny, to wskaźnik cena do wartości księgowej powinien spaść mniej niż wzrosła wartość księgowa na akcję, pozostać na tym samym poziomie lub wzrosnąć.

Historia uczy, że te wskaźniki wzrastają, co oznacza, że inwestorzy przy podejmowaniu decyzji kierują się wartością wskaźników: cena do wartości księgowej, cena do zysku i kapitalizacja. W ten sposób powstaje spirala samospełniającej się przepowiedni, która powoduje tworzenie bańki spekulacyjnej: wzrost cen akcji powoduje wzrost wartości księgowej na akcje, a te powodują wzrost cen akcji.

Jeżeli przyjmiemy, że na koniec następnego roku obrotowego w spółkach A i B wskaźnik wartości księgowej na akcję wzrósł do 15,00 to bilanse spółek będą wyglądać następująco:

Tabela nr 105 Bilans spółek A i B na koniec drugiego roku po wejściu na giełdę

Porównując oba bilanse widzimy, że wartość spółek rośnie tylko i wyłącznie na skutek wzrostu ich kursów giełdowych.

Dlatego wskaźnii cena do wartości księgowej ciężko poddaje się analizie. Bardzo duży wpływ na kursy akcji, a co za tym idzie na wskaźnik kapitalizacji ma ilość akcji w obrocie publicznym. Jeżeli jest to 70%-100%, to możemy zaufać wycenie rynkowej akcji, jeżeli jest to do 30% akcji to uważam, że nie należy się kierować tymi wskaźnikami przy podejmowaniu decyzji inwestorskich.

Wskaźnik ceny do zysku wyliczamy według poniższego wzoru:

PE   = GS / EPS    gdzie:    PE – cena do zysku    GS – cena zamknięcia    EPS – zysk na akcję

 

Wzór nr 56 Cena do zysku

Wartość poznawcza tego wskaźnika zależy od tego jak zysk netto podstawimy do wzoru. Więcej o tym w jednym z następnych postów traktujących o wyliczeniu wskaźników rynkowych dla CCC.

Waldemar Mierniczek

110 Wskaźniki rynkowe: Wartość księgowa na akcję, Zysk na akcję

Wskaźniki rynkowe określam tą nazwą dlatego, że są związane z akcją w sposób bezpośredni lub pośredni jak wartość księgowa na akcję, zysk na akcję, stopa wypłat dywidendy, albo też związane są bezpośrednio lub pośrednio z ceną (kursem) akcji jak kapitalizacja, cena do wartości księgowej, cena do zysku, albo też związane są zarówno z akcją jak i jej ceną jak stopa dywidendy.

Wartość księgowa na akcję obliczana jest wzorem:

KA   = K / AVOL    gdzie:    KA – kapitał własny na akcję    K – kapitały własne    AVOL – ilość akcji

 

Wzór nr 52 Wartość księgowa na akcję

Pojęcie wartości księgowej utożsamione jest z wartością kapitału własnego oraz tak zwanymi aktywami netto. W praktyce czerpiąc dane z Internetu może się okazać, że kapitał własny jest utożsamiany z kapitałem własnym akcjonariuszy jednostki dominującej.

Pojawia się pytanie, czy kapitały pozostałych właścicieli (co dotyczy przede wszystkim grup (zwanych w Polsce niesłusznie grupami kapitałowymi)), zwane udziałami niekontrolującymi lub udziałami mniejszości, traktować jako kapitał (aktywa netto), czy nie). Moim zdaniem ewidentnie trzeba tak czynić, albowiem jest to niewycofywalny wkład do spółki akcyjnej (lub grupy), bo gdyby nie był, to nie mógłby zostać zaksięgowany jako kapitał.

Wskaźnik wyliczamy z danych dotyczących wysokości kapitału na określony dzień.

EPS   = WN / AVOL    gdzie:    EPS – zysk na akcję    WN – wynik netto    AVOL – ilość akcji

 

Wzór nr 53 Zysk na akcję

Zysk netto na akcję (Earnings per share) jest dosyć dobrym wskaźnikiem ponieważ pokazuje zdolność do wypłaty dywidendy. Zysk netto na akcję to iloczyn dwóch innych składników: zyskowności kapitału i wartości księgowej na akcję.

Inne wartości księgowe odnoszone na jedną akcję moim zdaniem nie mają żadnej wartości poznawczej, szczególnie z punktu widzenia inwestora. W literaturze przedmiotu można znaleźć różne przychody na akcję, zyski operacyjne i inne na akcje czy nawet przepływy pieniężne na akcję. Te ostatnie wskaźniki są szczególnie śmieszne.

Waldemar Mierniczek