003. Korpusy

Podział na białe świece, czarne świece i doji to podział według rodzaju posiadanego korpusu. Możemy przeprowadzić także inne podziały świec według korpusów. Dla potrzeb łatwiejszej identyfikacji formacji świecowych zdefiniujmy pojęcia wysokiej świecy, długiej świecy i szpulki (komy).

Wysoka świeca to świeca o długim korpusie.

Długa świeca to świeca o długim korpusie. Steve Nison pisze we wspomnianej przeze mnie książce, że długa świeca to świeca o korpusie co najmniej trzy razy dłuższym niż poprzedzająca ją świeca.

Mamy tu więc od razu problem, czy nie jest to już formacja świecowa, ponieważ musi być definiowana przy pomocy poprzedzającej ją świecy.

Szpulka (koma) to świeca o krótkim korpusie.

Szpulka pokazuje, że ruchy cen są niewielkie, więc przy rozpoznawaniu formacji świecowej kolor szpulki z zasady jest nieznaczący albo niewiele znaczący. Wysokie i długie świece pokazują znaczące ruchy cen w górę lub w dół więc ich kolor jest zawsze istotny przy interpretacji formacji świecowych.

Wykres nr 5  PZU Wysoka świeca, Długa świeca, Szpulka

Definiujemy trzy rodzaje świec przy pomocy excela. Najpierw świece wysokie:

Tabela nr 2 PZU Wysoka świeca

Możesz ściągnąć tabelę w formacie xls: PZUKorpusyxls.

Kolumny G, H i I zostały zdefiniowane w poprzednim spocie.

Dla zdefiniowania wysokiej świecy (kolumny J i K) przyjąłem, że jej korpus (wahanie ceny) musi być dłuższy niż 5% kursu otwarcia. Zapewne można użyć innych metod, albo przyjąć inny współczynnik niż 5%. Przy wyborze właściwego współczynnika należy kierować się zdrowym rozsądkiem, gdyż może on być różny (współczynnik, a nie zdrowy rozsądek) dla różnych papierów wartościowych, np. dla akcji o niskiej wartości (np. 2 zł) może być większy niż 5%, a dla WIG-u na pewno jest mniejszy niż 5%.

J – wysoka biała świeca – =ORAZ(+G4=PRAWDA;+(+E4-B4)>5%*B4),

K – wysoka czarna świeca – =ORAZ(+H4=PRAWDA;+(+B4-E4)>5%*B4).

W kolumnie L wyliczamy moduł (wartość bezwzględną) korpusu (różnicy pomiędzy ceną otwarcia a ceną zamknięcia). Przyda się przy ustalaniu formuł logicznych dla długich białych i czarnych świec.

L – =MODUŁ.LICZBY(+(+E4-B4)).

Następnie definiujemy długie świece:

Tabela nr 3 PZU Długa świeca

Możesz ściągnąć tabelę w formacie xls: PZUKorpusyxls.

Korpusy długich świec definiujemy jako 4% ceny otwarcia i jako co najmniej 300% korpusu poprzedniej świecy:

M – długa biała świeca – =ORAZ(+G5=PRAWDA;+L5>(3*L4);+L5>(4%*B5)),

N – długa czarna świeca – =ORAZ(+H5=PRAWDA;+L5>(3*L4);+L5>(4%*B5)).

Definiowanie długich świec możemy zacząć od 5 wiersza, ponieważ długa świeca jest zdefiniowana według świecy zdefiniowanej w czwartym wierszu, która jest pierwszą świecą w arkuszu kalkulacyjnym. Na załączonym wykresie jest to niewidoczne, gdyż pokazany fragment zaczyna się w od 313 wiersza arkusza kalkulacyjnego.

Ponieważ wysokie i długie świece pokazują istotne wzrosty i spadki cen nie będą nam w przyszłości potrzebne kolumny, w których zdefiniujemy wysoką święcę i długą świecę, przydatne natomiast mogą się okazać kolumny, w których zostaną zdefiniowane wysokie lub długie białe świece oraz wysokie lub długie czarne świece:

O – wysoka lub długa biała świeca – =LUB(+J5=PRAWDA;+M5=PRAWDA),

P – wysoka lub długa czarna świeca – =LUB(+K5=PRAWDA;+N5=PRAWDA).

W kolumnie Q zdefiniowano wysoką lub długą świecę, ale nie jestem pewien, czy to się w przyszłości przyda.

Q – wysoka lub długa świeca – =LUB(+O5=PRAWDA;+P5=PRAWDA).

Na zakończenie tego spotu przechodzimy do definiowania szpulek:

Tabela nr 4 PZU Szpulka

Możesz ściągnąć tabelę w formacie xls: PZUKorpusyxls.

Szpulki zdefiniowano jako 2% ceny otwarcia. Uwagi dotyczące względności współczynnika 5% dla wysokiej świecy odnoszą się także dla współczynnika 2% dla szpulki. Dla każdego papieru wartościowego prawidłowy współczynnik może być inny i powinien zostać ustalony na podstawie doświadczenia lub metodą prób (kolejnych przybliżeń).

R – biała szpulka – =ORAZ(+G5=PRAWDA;+L5<2%*B5),

S – czarna szpulka – =ORAZ(+H5=PRAWDA;+L5<2%*B5).

Ponieważ szpulki pokazują niewielkie wahania cen, definiowane w kolejnych spotach formacje będą potrzebowały danych z kolumny „szpulka”, a niektóre nawet z kolumny „szpulka albo doji”.

T – szpulka – =LUB(+R5=PRAWDA;+S5=PRAWDA),

U – szpulka albo doji – =LUB(+T313=PRAWDA;+I313=PRAWDA).

Popatrzmy jeszcze raz na wykres. Świeca nr 1 jest świecą wysoką, ale nie jest świecą długą, ponieważ poprzedzająca ją świeca nr 2 jest świecą o zbyt długim korpusie. Świeca nr 2 spełnia oba warunki dla świecy długiej: 1) jej korpus jest co najmniej trzy razy dłuższy niż poprzedzającej ją świecy doji, której korpus = 0, 2) jej korpus to co najmniej 4% ceny otwarcia. Gdyby nie ten drugi warunek, długą świecą mogłaby zostać szpulka o bardzo małym korpusie, która na wykresie wyglądałaby jak doji. Świeca nr 3 optycznie wygląda na długą białą świecę, jednakże nie spełnia warunku, który mówi, że jej korpus musi być co najmniej trzy razy dłuższy od korpusu poprzedniej świecy. Świeca ta spełnia drugi warunek dla długiej świecy, gdyż długość jej korpusu (14,20 zł) stanowi 4,28% ceny otwarcia (331,80 zł). Ale jeden warunek to za mało. Świeca nr 3 nie spełnia warunku dla wysokiej świecy ponieważ długość jej korpusu nie przekracza 5% ceny otwarcia.

Świeca nr 4 jest szpulką, a świeca nr 5 nie jest szpulką. Wizualnie chyba to trzyma się kupy. Szpulka nr 6 bardziej przypomina doji, jednakże ewidentnie jej cena otwarcia jest różna niż cena zamknięcia.

Waldemar Mierniczek