005. Formacje jednej świecy: Młot, Wisielec, Spadająca gwiazda, Odwrócony młot, Nagrobek i Ważka.
Wartość formacji jednoświecowych zależy od tego w jakim punkcie trendu się pojawiają. Znaczenie mają jedynie formacje na szczycie trendu wzrostowego i na dnie trendu spadkowego. Zapowiadają one odwrócenie trendu.
Rycina nr 6 Formacje jednej świecy
Najważniejsze formacje jednoświecowe to:
1. Młot, czyli świeca o niewielkim korpusie, niewielkim górnym cieniu i długim dolnym cieniu, pojawiająca się na dnie trendu spadkowego;
2. Wisielec, czyli młot pojawiający się na szczycie trendu wzrostowego;
3. Spadająca gwiazda, czyli świeca o niewielkim korpusie, niewielkim dolnym cieniu i długim górnym cieniu, pojawiająca się na szczycie trendu wzrostowego.
Mniej ważne formacje to:
4. Odwrócony młot, czyli spadająca gwiazda pojawiająca się na dnie trendu spadkowego;
5. Nagrobek, czyli doji bez dolnego cienia, z długim górnym cieniem, pojawiająca się na szczycie trendu wzrostowego lub na dnie trendu spadkowego;
6. Ważka, czyli doji bez górnego cienia, z długim dolnym cieniem, pojawiająca się na szczycie trendu wzrostowego lub na dnie trendu spadkowego.
Nagrobek to odmiana formacji spadającej gwiazdy/odwróconego młota, a ważka to odmiana młota/ wisielca. Ich wygląd pokazuje rycina nr 2 umieszczona w spocie 002.
W excelu definiujemy i identyfikujemy opisane wyżej świece, natomiast określenie, czy trend znajduje się na szczycie, na dnie, czy też mamy do czynienia z trendem bocznym, należy do inwestora. Jest to banalnie łatwe, kiedy obserwuje się materiały historyczne i bardzo trudne jeżeli próbuje się określić położenie trendu na bieżąco.
Najpierw definiujemy młot/ wisielec i nagrobek.
Tabela nr 8 Młot/Wisielec i Ważka
Tabela w wersji xls: POLNORDFormacje1swiecy.
Kolumny I, R, S, V, W, X, Y, Z, AA zostały zdefiniowane w poprzednich spotach.
Definiujemy młot/wisielec jako szpulkę lub doji o górnym cieniu krótszym niż 2% ceny otwarcia i dolnym cieniu dłuższym niż 4% ceny otwarcia.
AI = biały młot/wisielec – =ORAZ(+R4=PRAWDA;+V4<2%*B4;+Y4>4%*B4),
AJ = czarny młot/wisielec – =ORAZ(+S4=PRAWDA;+W4<2%*B4;+Z4>4%*B4),
AK = doji młot/wisielec – =ORAZ(+I4=PRAWDA;+X4<2%*B4;+AA4>4%*B4),
AL = młot/wisielec – =LUB(+AI4=PRAWDA;+AJ4=PRAWDA;+AK4=PRAWDA).
Ważka to świeca doji o górnym cieniu = 0 i dolnym cieniu dłuższym niż 4% ceny otwarcia.
AM = ważka – =ORAZ(+I4=PRAWDA;+X4=0;+AA4>4%*B4).
Tabela nr 9 Spadająca gwiazda/Odwrócony młot i Nagrobek
Tabela w wersji xls: POLNORDFormacje1swiecy.
Definiujemy spadającą gwiazdę/odwrócony młot jako szpulkę lub doji o dolnym cieniu krótszym niż 2% ceny otwarcia i górnym cieniu dłuższym niż 4% ceny otwarcia.
AN = biała spadająca gwiazda/odwrócony młot – =ORAZ(+R4;+V4>4%*B4;+Y4<2%*B4),
AO = czarna spadająca gwiazda/odwrócony młot – =ORAZ(+S4;+W4>4%*B4;+Z4<2%*B4),
AP = doji spadająca gwiazda/odwrócony młot – =ORAZ(+I4;+X4>4%*B4;+AA4<2%*B4),
AQ = spadająca gwiazda/odwrócony młot – =LUB(+AN4=PRAWDA;+AO4=PRAWDA;+AP4=PRAWDA).
Nagrobek to świeca doji o dolnym cieniu = 0 i górnym cieniu dłuższym niż 4% ceny otwarcia.
AR = nagrobek – =ORAZ(+I4=PRAWDA;+X4>4%*B4;+AA4=0).
Przy pomocy powyższych wzorów zidentyfikowaliśmy następujące formacje jednoświecowe:
Wykres nr 7 POLNORD Młot Spadająca Gwiazda
25 kwiecień – świeca zidentyfikowana przez wzory excela jako młot. Ponieważ pokazała się w trendzie bocznym nie należało uznawać ją za formację świecową, jakkolwiek za tydzień okazało się, że rynek zawierał potencjał wzrostowy.
22 maj – świeca rozpoznana przez wzory excela jako spadająca gwiazda/odwrócony młot. W dniu jej powstania trudno było zdecydować, czy jest znacząca, czy nie, jednakże następne dni pokazały, że zapowiadała wzrost cen.
3 czerwiec – zidentyfikowany przez wzory excela młot/ wisielec. Gdyby wykres kończył się na tym dniu, trudno byłoby zdecydować, czy mamy do czynienia ze szczytem trendu, czy nie. Następne dni pokazały, że był to zaledwie środek trendu wzrostowego, więc nie mamy tu do czynienia z formacją wisielca.
17 czerwiec – przepiękny wisielec rozpoznany przez wzory excela spowodował znaczną zniżkę ceny.
10 lipiec – piękny odwrócony młot rozpoznany przez wzory excela, mógł wprowadzić w błąd zapowiadając przynajmniej krótkotrwałe wzrosty. Niestety po kilku dniach nastąpiły spadki.
Formacje jednoświecowe nie rozpoznane przez wzory excela:
1. 7 maja (zbyt długi dolny cień) – bez znaczenia jako formacja, ponieważ powstała w środku trendu.
2. 18 czerwca (zbyt długi korpus) – wzmocniła spadkową wymowę poprzedzającego ją wisielca.
3. i 4. – 2 i 3 lipca – świece podobne do spadające gwiazdy (zbyt wysoki dolny cień) i wisielca (zbyt długi górny cień) utworzyły razem sygnał spadku trendu.
5. – 30 lipca – zbyt długi górny cień jak na formację młota. W dniu powstania ewidentnie mógł zostać uznany na sygnał wzrostu cen, ponieważ można było się spodziewać, że powstał na dnie trendu spadkowego. Niestety nastąpił trend boczny.
Wykres nr 8 CCC Nagrobek Ważka
Formacja nagrobka, a raczej odwróconego nagrobka (odwróconego młota) pojawiła się na dnie trendu i mogła prognozować wzrost cen, który pojawił się po krótkotrwałym trendzie bocznym.
Formacja ważki (wisielca) pojawiła się w trendzie bocznym, więc trudno było rozpoznać ją jako sygnał spadków cen, chociaż takie spadki nastąpiły.
W następnym spocie przechodzimy do formacji dwuświecowych.
Waldemar Mierniczek